תזונה נכונה בחג הקורבן | التغذية بعيد الأضحى

מה משמעות חג הקורבן המוסלמי? ואיך לשמור על הבריאות בחג? נידאא ניג'ם, תזונאית קלינית במכבי אספה טיפים חשובים לכל מי שמציין את החג

*תרגום לערבית מטה.. الترجمة العربية في أسفل الصفحة…

חג הקורבן, או בערבית "עיד אל-אדחא", המכונה גם "החג הגדול", הוא חג מוסלמי המציין את המועד לקיום החג', העלייה לרגל למכה. הוא נחגג החל מהיום העשירי של חודש ד'ו אל-חיג'ה (החודש האחרון בלוח המוסלמי) ונמשך ארבעה ימים. חג זה הוא גם מנציח את סיפורו של אברהם כשראה את חזונו של אלוהים להקריב את בנו איסמעיל, ואלוהים הורה לו להקריב קורבן במקום בנו. לכן מוסלמים מתקרבים לאלוהים ביום זה ע"י הקרבת קורבן בקר כבשה או גמל וחלוקת בשר ההקרבה עם בני הבית והמשפחה וכן תורמים גם לעניים, ומכאן השם "עיד אל-אדחא" – חג הקורבן. גם הדרוזים חוגגים את חג הקורבן בתאריך זהה לחג המקביל אצל המוסלמים, אם כי מנהגי החג אצלם שונים.

אחד המנהגים המרכזיים בחג הוא לאכול בשר כבש עשוי על האש, שנחשב למקור טוב לחלבון ומינרלים כמו ברזל, אך גם עשיר בשומן רווי (תלוי באיזה חלק). יחד עם זאת ידוע שצלייה ושריפה של בשר עלולה להיות מזיקה לבריאות ואפילו מסוכנת. הסיבה נעוצה בחומרים שנקראים קרצינוגנים, מעודדי סרטן שנוצרים בשריפת מזון.

איך אפשר בכל זאת ליהנות מבשר על האש ולהפחית את נזקי הצלייה?

1. יש להמתין עד שהגחלים מתחילים להאפיר, ורק אז להניח את הבשר על המנגל.
2. מומלץ לצלות חתיכות בשר קטנות כדי להפחית את משך הזמן שהבשר נמצא על הגריל.
3. מומלץ לאכול את הבשר על שיפוד בשילוב ירקות טריים, שמכילים נוגדי חמצון שיכולים להפחית את היווצרות החומרים הרעילים שנדבקים לבשר בעת חריכתו.
4. לספיגת טעמים מירבית, אפשר להשרות את הבשר במרינדה מעשבי תיבול טריים (שמן זית, מיץ לימון, עלי רוזמרין, נענע, מרווה, בזיליקום, שום, פלפל) ולשמור למשך הלילה במקרר. מלבד הטעם הנהדר, המרינדה תספק שכבת הגנה על הבשר מפני החריכה שגורמת לו לייצר את החומרים לא בריאים.
5. בין סיבוב צלייה אחד לשני, ניתן לשפשף את המנגל בחצי בצל. הבצל מנקה את הרשת משרידי בשר חרוכים שנותרו עליו.
6. לא לשכוח לנפנף במרץ. הנפנוף מקטין את נזקי העשן ומונע את עליית טמפרטורת הבשר.
7. מומלץ לא להמליח יתר על המידה את הבשר. כמו כן עדיף להוסיף את המלח רק לאחר הצלייה ולא לפני כדי לשמור על עסיסיות הבשר.
8. לאחר הארוחה, עדיף לבחור בפירות טריים כקינוח. פירות מכילים נוגדי חמצון ויכולים למזער נזקי הצלייה.

التغذية بعيد الأضحى

* عيد الأضحى يسمى أيضا "العيد الكبير".
هو عيد للمسلمين يعتمد على رؤية القمر لليوم العاشر من شهر ذو الحجة بعد انتهاء وقفة يوم عرفة. الموقف الذي يقف فيه الحجاج المسلمون لتأدية أهم مناسك الحج وينتهي يوم 13 ذو الحجة. مدته 4 أيام.
يعد هذا العيد أيضا ذكرى لقصة ابراهيم عليه السلام عندما رأى رؤية أمره فيها الله بالتضحية بأبنه اسماعيل، وبعد تصديقه وأبنه للرؤيا أمره الله بعدها بذبح أضحية بدلا عن أبنه. لذلك يقوم المسلمون بالتقرب الى الله في هذا اليوم وبالتضحية بأحد الأنعام (خروف/بقرة/جمل) وتوزيع لحم الأضحية على الأقارب والفقراء وأهل بيتهم ومن هنا جاءت تسمية العيد بعيد الأضحى.
* أبناء الطائفة الدرزية أيضا يحتفلون بهذا العيد ولكن العادات والتقاليد لديهم مختلفة عن المسلمين.
* أحدى هذه العادات هي: تناول اللحم المشوي والذي يعتبر مصدرا هاما للبروتينات والمعادن مثل: الحديد. ولكن اللحوم غنية أيضا بالدهن المشبع لذلك من المعروف أن حرق اللحم يعتبر مضرا للصحة وقد يشكل خطرا.
والسبب لأنه يحتوي على مواد مشجعة لظهور السرطان.
* كيف يمكن أن نستمتع من تناول اللحوم المشوية في العيد والمحافظة على صحتنا ؟
1. انتظروا حتى يتحول الفحم الى جمر قبل أن تضعوا اللحم على المجمرة. ومن المفضل تقطيع اللحم الى قطع صغيرة لكي نقلل من وقت الشي.
2. من المفضل تناول اللحم مع الخضار الطازجة التي تحتوي على مواد مضادة للحموضة لكي تحمينا من السموم التي تتكون على اللحم خلال الشي.
3. ممكن ترك اللحم بخلطة توابل من زيت زيتون، عصير الليمون، نعنع، جعساس، روزمرين، ثوم، فلفل لمدة ليلة في البراد. اللحم سيمتص طعم التوابل المختلفة وستتم حمايته من عملية الشي التي تؤدي الى انتاج الامنيات الضارة ومواد غير صحية.
4. عندما يتم قلب اللحم من جهة الى جهة من المفضل تنظيف المجمرة بواسطة البصل (نصف بصلة). البصل ينظف المجمرة من بقايا اللحم.
5. لا تنسوا أن تكون التهوئة سريعة. هذا يقلل من مخاطر الدخان ويمنع ارتفاع درجة حرارة اللحم.
6. من المفضل اضافة الملح للحم بعد الشي لكي نحافظ على لحمٍ طريّ.
7. من المفضل تناول الفواكه الطازجة التي تحتوي على مواد مضادة للحموضة والتي قد تقلل من مخاطر الشي.

תרגום מעברית לערבית: הודא חלבי